باورهای اشتباه اما رایج در مورد حیوانات!

دنیای حیوانات همیشه برای انسان‌ها جالب بوده و ما اغلب در مورد حیوانات ذهنیت می‌سازیم. به عنوان مثال، در زبان فارسی می‌گوییم که «فلانی مثل گاو غذا می‌خورد،» اما آیا گزاره‌هایی از این دست در مورد حیوانات لزوما صدق می‌کنند؟  

 
در برخی فرهنگ‌ها از پرنده‌ها به عنوان جانورانی که زود از خواب پا می‌شوند و شادابی دارند یاد می‌شود. اما پژوهش‌ها نشان می‌دهد که گونه‌های مختلف پرندگان در ساعات مختلف از خواب بیدار می‌شوند. بنابراین لازم است از چند باور رایج و البته مشترک بین همه انسان‌ها رفع ابهام شود. 
   
خفاش‌ها کور نیستند 
بینایی خفاش‌ها حتی ضعیف هم نیست. البته آن‌ها شنوایی فوق‌العاده قوی دارند. خفاش‌ها حتی به نوعی ردیاب صوتی نیز مجهز هستند که به آن «موقعیت‌یابی پژواکی» گفته می‌شود. آن‌ها از طریق امواج فراصوت را تولید کرده و پس از برخورد به شی از موقعیت آن باخبر می‌شوند. بنابراین خفاش‌ها برای جلوگیری از برخورد با موانع، شکار و جهت‌یابی از این حس استفاده می‌کنند که ما انسان‌ها به طور طبیعی فاقد آن هستیم.

از آنجایی که خفاش در شب شکار می‌کند، حس بینایی چندان به کارشان نمی‌آید. خفاش در واقع تنها پستاندار پرنده است و قابلیت‌های منحصر به فرد آن باعث شده تا انسان از آن افسانه‌های زیادی بسازد. 
 
غواص‌های دیوانه 
پرنده غواص (loon) صدای عجیبی تولید می‌کند و شاید به همین دلیل است که به آن‌ها دیوانه می‌گویند. این رفتار این پرنده هیچ شباهتی به دیوانه‌ها ندارد. در تابستان، حتی شما را با رفتار دل‌فریب خود شگفت‌زده می‌کنند. آن‌ها می‌توانند با سرعت زیادی به سمت آسمان اوج بگیرند و تا 113 کیلومتر بر ساعت اوج بگیرند.

اشک تمساح 
از چشم تمساح هنگام خوردن طعمه اشک جاری می‌شود که دلیل آن نه شادی است و نه ناراحتی. اشک تمساح تنها یک واکنش فیزیولوژیکى‌ است و دلیل دیگری ندارد. 
 
اگر کسی به طعنه به شما گفت: «اشک تمساح نریز!» منظورش این نبوده که شما ناراحت هستید، بلکه در واقع می‌خواهند بگویند: «لطفا ادا درنیار!» اما تمساح‌های بیچاره تقصیری ندارند و این ذهنیت ما به آن‌ها است، چرا که اشک ریختن جز واکنش طبیعی بدنشان چیز دیگری نیست. 
 
تمساح‌ها و کروکودیل به دلیل وجود غدد تولید کننده اشک هنگام خوردن غذا اشک می‌ریزند. آن‌ها هنگام خوردن طعمه هیچ نوع احساسی ندارد. انسان‌ها نیز هنگام عصبانیت یا انجام فعالیت عرق می‌کنند و رفتار تمساح نیز مشابه همین رفتار انسان است.

لجاجت قاطرها 
در برخی از فرهنگ‌ها از قاطرها به عنوان حیوانات لجوج استفاده می‌شود. گویش‌وران برخی از زبان‌ها حتی برای ابراز یکدندگی شخصی او را با لجاجت قاطرها مقایسه می‌کنند. دلیلش نیز واضح است: صاحب قاطر هر چه بند متصل به قاطر را می‌کشد تا آن زبان بسته را به حرکت درآورد، موفق نمی‌شود؛ قاطر آن‌قدر مقاومت می‌کند تا صاحبش را متقاعد کند! 
 
شاید شما خرها را تصور کرده باشید؛ درست است. خرها هم مانند قاطرها لجوج هستند و شاید هم کمی خودخواه! اما شاید باید تجدید نظر کنید، زیرا نه قاطرها و نه خرها چنین خصوصیاتی ندارند. در پژوهش انجام شده بر روی چند حیوان مشخص شد که به ترتیب قاطرها، خرها، اسب‌ها و سپس سگ‌ها بیشترین میزان حرف‌شنوی از انسان را دارند. به گزارش فرادید، در زبان فارسی نیز تعبیری مشابه وجود دارد که البته در مورد اسب‌های وحشی و رام نشدنی نیز تا حدود صدق می‌کند.

پس چرا چنین تفکری در مورد آن‌ها وجود دارد؟ قاطرها و خرها حیوانات بسیار باهوشی هستند. آن‌ها همچنین به اصل «صیانت‌ نفس‌« اعتقاد راسخ دارند. به همین دلیل به صاحبان خود اجازه نمی‌دهند تا از آن‌ها کار اضافی بکشند. 
 
گربه‌های جان سخت 
می‌دانیم که گربه‌ها هفت تا جان ندارند، اما آن‌ها به خاطر ویژگی‌های خارق‌العاده‌شان زیادی انگشت‌نما هستند. در واقع باید بگوییم که گربه‌ها مهارت خاصی در فرود آمدن دارند، اما بدین معنا نیست که می‌توانند تحت هر شرایطی جان سالم به در ببرند. اگر گربه‌ها از یک ساختمان دو یا سه طبقه به پایین پرتاب شوند، وقت کافی برای تنظیم پنجه‌ها نداشته و به احتمال زیاد صدمات جدی می‌بینند. در ارتفاعات بیشتر که وقت بیشتری هم دارند، شرایط کمی بهتر است. اما اگر ارتفاع خیلی زیاد شود، سرعت و قدرت برخورد آن‌ها را از پای درخواهد آورد. 
 
به گزارش فرادید، گربه‌ها همچنین در نبرد با دیگر موجودات خیابانی به راحتی آسیب می‌بینند. بنابراین اینکه گفته می‌شود آن‌ها هفت تا جان دارند از اساس اشتباه است. 
 
نرود میخ آهنین در سنگ! 
در زبان انگلیسی ضرب‌المثلی وجود دارد که می‌گوید : «نمی‌توان به یک سگ پیر، شیرین‌کاری‌های جدید آموخت.» در زبان فارسی نیز چنین تعبیری البته با کمی تغییر داریم : «نرود میخ آهنین در سنگ» که هر دو مورد در یک سوی ماجرا نشان از عدم یادگیری دارند. 
 
به هر ترتیب، مسئله پیری و مقاومت در برابر یادگیری کانون تمرکز بسیاری بوده و ما از دیرباز فکر کرده‌ایم که نمی‌توانیم به یک سگ پیر چیزهای جدیدی یاد دهیم. اما این امر صحت ندارد، چرا که سگ‌های پیر مانند سگ‌های جوان می‌توانند چیزهای جدید را بیاموزند. البته ناگفته نماند که زمان آموختن کمی طولانی‌تر است که به هر حال طبیعی است.

در پژوهشی مشخص شد که سگ‌های پیر در مقایسه با سگ‌ها جوان زودتر علاقه خود به یادگیری چیزهای جدید را از دست می‌دهند، اما اگر مورد جذابی را قرار باشد که یاد بگیرند به اندازه سگ‌های جوان علاقه نشان می‌دهند. بنابراین سگ‌های پیر درست شبیه افراد مسن توانایی یادگیری دارند، به شرطی که آن مورد به اندازه کافی برایشان جذاب باشد. 
 
از این رو، نباید به باورهای اشتباه رایج پیرامون حیوانات چندان دلخوش کرد و باید منتظر پاسخ علمی‌تری در این رابطه بود. شاید روزی مشخص شود که آیا گاوها واقعا زیاد غذا می‌خورند؟ 
 

منبع: animals.howstuffworks.com